Issue 
May 2017

 

Section
Financial and Management Studies

 

م.م. شيماء غالب العزاوي

 قسم القانون – كلية الحقوق –  جامعة الموصل

[email protected]


 

الملخص:

يعد الافصاح والشفافية احد الركائز الاساسية لحوكمة الشركات، وهي اي الحوكمة نظام نشأ وتطور في انظمة القانون العامCommon law (القوانين الانكليزية والامريكية) وليس من قبيل الصدفة ان يكون لهذا النظام اساس قضائي وتشريعي ففي هذه الانظمة بدأت الحوكمة كتطبيقات قضائية، ثم تطورت لاحقا لتكون فصلاً مستقلاً للشركات وتعنون في انظمة القانون العام تحت اسم حوكمة الشركات، فالبعد القانوني للمصطلح اعمق بكثير من تصور البعض، والسبب في نشوء تصور مشابه، ان انظمة البلدان العربية القانونية التي في معظمها متأثرة بالمدرسة اللاتينية (بشقها الفرنسي) تفصل القانون عن الاعمال في حين ان انظمة القانون العام تكرس لفكرة قوانين الاعمال ومن ضمنها بكل تأكيد الحوكمة بكل محاورها، سنحاول في هذا البحث القاء الضوء على واجب الافصاح الذي يضطلع به مدراء الشركات في انظمة القانون العام، ومخالفتهم اياه يعد تشجيع للأفكار الاحتكارية والتعاملات السرية غير المشروعة في الاسواق والبورصات، من خلال استعراض سريع للواجبات الائتمانية على عاتق المدراء وادارة الشركة وهي ( واجب الولاء وواجب العناية او الرعاية) وهما الواجبان الاساسيان ثم اضاف القضاء والفقه الامريكي الكلاسيكي واجبين جديدين هما واجب الافصاح، وواجب بذل المزيد من العناية وهو تشديد للواجب الاول عندما تكون الشركة معرضة لحالة اندماج او استحواذ، فقيام المدرين والموظفين في الشركات باي تصرف من شأنه ان يضر بمصالح المساهمين او الاقلية يعد مخالفة لهذه المبادئ الائتمانية كعمليات اتجار المديرين والادارة والموظفين بالمعلومات وهو ما يسمى “بالإتجار الداخلي” او عدم الافصاح عن معلومات مادية غير معلنة الا لأغراض تحقيق تربح او كسب شخصي، وسيتم مناقشة هذه الافكار من خلال تقسيم البحث الى مطلبين كما مدرج في الخطة.

پوخته‌ى :
ئاشگرا كردن و شفافیه‌ت داده‌نریت به‌ یه‌كێك لى پایه‌ سه‌ره‌كیه‌كانی حه‌وكه‌مه‌ی كۆمپانیاكان. حه‌وكه‌مه‌ سیسته‌مێكه‌ پێكهات و گه‌شه‌ی كرد له‌ ناو سیسته‌می یاسای گشتی (Common law). ئه‌مه‌ رووداو نیه‌ كه‌ ئه‌م سیسته‌مه‌ بنه‌ڕه‌تێكی دادوه‌ری و ته‌شریعی هه‌بێت ، له‌م سیسته‌مانه‌دا حه‌وكه‌مه‌ وه‌ك ته‌تبیقیكی دادوه‌ری ده‌ستی پێكرد. و دوای ئه‌وه‌ پێشكه‌وتنی به‌ خۆیه‌وه‌ بینی كه‌ بووه‌ به‌شیكی سه‌ربه‌خو له‌ ناو كومپاناكان و ناوی ده‌برێت له‌ ژێر سیسته‌می یاسای گشتی به‌ ناوی حه‌وكه‌مه‌ی كۆمپانیاكان. واته‌ لایه‌نه‌ یاسایه‌كه‌ی ئه‌و ناو هێنانه‌ زور قۆلتره‌ له‌ باوه‌ری هه‌ندێ كه‌س. و هۆیه‌كه‌ی ده‌گه‌رێته‌وه‌ بۆ دروستبوونی باوه‌رێكی له‌ یه‌كچوو. زۆربه‌ی ئه‌و سیسته‌مه‌ یاسایانه‌ی وڵاته‌ عه‌ره‌بیه‌كان كه‌ له‌ژێر كاریگه‌ری خۆێنده‌گه‌ی لاتینی (به‌شه‌ فه‌ره‌نسیه‌كه‌ی)دان یاسا له‌ كار جیا ده‌كاته‌وه‌. له‌ كاتێكدا سیسته‌می یاسای گشتی ته‌رخان كراوه‌ بۆ بیرۆكه‌ی یاسای كاره‌ه‌كان كه‌ بێ گومان حه‌وكه‌مه‌شی له‌ ناودایه‌ به‌ هه‌موو میحوه‌ره‌كانیه‌وه‌. له‌م تۆێژینه‌وه‌یه‌دا هه‌ول ده‌ده‌ین كه‌ تیشك بخه‌ینه‌ سه‌ر ئه‌رك و گرنگی ئاشكرا كردن كه‌ به‌ڕیوه‌به‌ری كۆمپانیاكان پێی ئاشنان (یچگلع به) له‌ سیسته‌می یاسای گشتی و سه‌رپێچیكردنی داده‌نرێت به‌ هاندانێك بۆ بیرۆكه‌ ئیحتیكاریه‌كان و مامه‌له‌ نهێنیه‌ قه‌ده‌غه‌كراوه‌كان له‌ بازار و بۆرسه‌كاندا. له‌ رێگای خستنه‌روویه‌كی خیرا بۆ ئه‌و ئه‌ركه‌ ئینتیمائیه‌انه‌ی له‌سه‌ر شانی به‌ڕیوه‌به‌ران و كارگێڕی كۆمپانیاكه‌یه‌ (ئه‌ركی وه‌لا‌و و ئه‌ركی چاودێری و پێكهێنان) ئه‌وه‌یش د وو ئه‌ركه‌بنه‌ڕه‌تیه‌كه‌ن، و دوای دادوه‌ری بۆ زیاد كرا و هه‌روه‌ها فیقهی ئه‌مریكی كلاسیكی دوو ئه‌ركی تازه‌یان زیاد كرد كه‌ ئه‌ركی ئاشكراكردنه‌، و ئه‌ركی هه‌ول دانی چاودێری زیاتره‌ كه‌ ئه‌مه‌ش سووربونه‌ له‌سه‌ر ئه‌ركی یه‌كه‌م كاتێك كۆمپانیا به‌ره‌وڕووی حاڵه‌تی یه‌كگرتن و ده‌ستبه‌سه‌رگرتن ده‌بێته‌وه‌. هه‌ستانی به‌ڕیوه‌به‌ڕ و فه‌رمانبه‌ری كومپانیاكان به‌ هه‌ر كارێك كه‌ زه‌ره‌ر به‌ به‌رژه‌وه‌ندی پشك هه‌ڵگره‌كان یان كه‌مینه‌كان بگه‌ێنێت به‌ سه‌رپێچی ئه‌و بیروباوه‌ڕ ئێئتیمانیه‌ داده‌نرێت وه‌كو بازگانی كردنی به‌ڕێوه‌به‌ر وفه‌رمانبه‌ره‌كان به‌ زانیاریه‌كان، كه‌ پێی ده‌وترێت (بازرگانی ناوخۆیی) یاخود ئاشكرانه‌كردنی زانیاری ماددی پلانه‌كراو ئه‌گه‌ر بۆ مه‌به‌ستی ده‌سكه‌وتی كه‌سی نه‌بێت. ئه‌و بیرۆكانه‌ باس ده‌كرێت له‌ رێگای دابه‌ش كردنی ئه‌م تۆێژینه‌وه‌ی بۆ دوو داواكراو وه‌كو كه‌ له‌ پلانه‌كدا هاتووه‌.

Abstract:

Disclosure and transparency is one of the Basic elements of corporate governance. corporate governance is a system developed in common law systems (English and American laws). It is no coincidence that this system has a legal and legislative basis. These systems started as judicial applications and later evolved into a separate chapter for companies laws. and titled under the name of corporate governance, the legal dimension of the term is much deeper than the perception of some, and the reason for the emergence of a similar perception, that the systems of civil law, which are mostly affected by the Latin school (in French law) separate the law from the business, while the common law systems are devoted to the idea of business laws, including, of course, corporate governance in all of its aspects, In this paper We will try to shed light on the duty of disclosure ,Which is the responsibility of the company’s managers, and their violation is to encourage monopolistic actions and Insider Dealing in the markets and stock exchanges, through a quick review of Fiduciary duties. The requirements is duty of loyalty and the duty of care), Then the American jurisprudence added new duties: (the duty of disclosure, extra care when your company is a takeover target, or Mergers, when managers and employees in the companies do any behavior that would harm the interests of shareholders or minority, is contrary to these principles of credit transactions such as Insider trading, or not disclose material information for the purposes of achieving profit Or personal gain.

 

.