Issue 
May 2017

 

Section
Financial and Management Studies

 

م.هدى مهدي احمد

قسم الإحصاء –  كلية الاداره والاقتصاد – جامعة ديالى

[email protected]


المستخلص

تشكل الموارد البشرية وتطويرها العمود الفقري لاي نظام صحي وقد تم التشديد كثيرا في الماضي ,من قبل برامج عمودية كثيرة ,على تحسين كفاءات الطاقم الصحي وعلى تزويدهم ,ليس بالمعرفة فقط ,وإنما بالمهارات المطلوبة للقيام بوظائفهم ايضا.

 وقد اعتبر التدريب أثناء الخدمة “الحل” لمشكلات إيتاء الرعاية.وفي حين تعتبر ترقية مهارات الطاقم الصحي أمرا حاسما. ومن اجل تحقيق ذلك تهتم وزارة الصحة بتطوير كفاءة العنصر البشري لكونه الركيزة الاساسيه في نجاح وتنفيذ السياسات الصحية ورفع مستوى الخدمات المقدمة وهي تسعى باستمرار إلى زيادة ملاكاتها المؤهلة لرفع كفاءات المؤسسات الصحية ومن هنا برز دور علم الإحصاء لتسهيل  هذه المهمة للوزارة  بفكرة هذا البحث  الى تطبيق أسلوب التحليل العنقودي وذلك لتصنيف المحافظات العراقية حسب متغيرات الموارد البشرية للأطباء في القطاع الصحي تم استخدام التحليل العنقودي بطريقة المتوسطات والطريقة الهرمية ويعمل هذا الاسلوب على تصنيف المشاهدات(المحافظات العراقية)ضمن مجاميع حسب متغيرات الموارد البشرية(تصنيف الأطباء) في القطاع الصحي لتحسين توزيع الطاقم الصحي حسب الأولوية للمحافظات وبالتالي رفع مستوى الخدمات الصحية المقدمة للمواطنين وقد تم استخدام ألحزمه الاحصائيه للعلوم الاجتماعية SPSS20  في استخراج وتحليل النتائج.

الكلمات المفتاحية:التحليل العنقودي,مصفوفة القرابة,تحليل التباين, التحليل العنقودي الهرمي, التحليل العنقودي التجميعي,طريقة المتوسطات

پوخته‌ :
ده‌رامه‌ته‌ مرۆییه‌كان و په‌ره‌پێدانیان، به‌ بڕبڕه‌ى پشتى هه‌ر سیسته‌مێكىته‌ندروستى داده‌نرێن، و له‌ ڕابردووشدا، له‌ڕێگه‌ى پرۆگرامى ستوونى زۆره‌وه‌، سه‌ختگیریی له‌و باره‌یه‌وه‌ كراوه‌، سه‌باره‌ت به‌ باشتركردنى تواناكانى ستافى ته‌ندروستى و چه‌كداركردنیان نه‌ك ته‌نها به‌ مه‌عریفه‌، به‌ڵكو به‌و لێهاتووییانه‌شن كه‌ بۆ جێبه‌جێكردنى كاره‌كانیان حه‌وجێیان پێیه‌تى.
ڕاهێنان له‌ه‌ كاتى خزمه‌تكردندا، به‌ “چاره‌سه‌ر” بۆ گرفته‌كانى چاودێریی داده‌نرێت، له‌كاتێكدا به‌رزكردنه‌وه‌ى تواناككانى ستافی ته‌ندروستى به‌ پرسێكى یه‌كلاكه‌ره‌وه‌ داده‌نرێت.له‌ پێناو به‌ده‌ستهێنانى ئه‌وه‌شدا، وه‌زاره‌تى ته‌ندروستى گرنگى ده‌دات به‌ په‌ره‌پێدانى تواناكانى ڕه‌گه‌زى مرۆیی چونكه‌ بریتییه‌ له‌ كۆڵه‌كه‌ى سه‌ره‌كى بۆ سه‌ركه‌وتن و جێبه‌جیكردنى سیاسه‌ته‌ ته‌ندروستییه‌كان، و به‌رزكردنه‌وه‌ى ئاستى خزمه‌تگوزاریی پێشكه‌شكراو، وه‌زاره‌ه‌ت هه‌میشه‌ كار ده‌كات بۆ زیادكردنى ئه‌و میلاكاته‌ى، شیاون بۆ به‌رزكردنه‌وه‌ى تواناى دامه‌زراوه‌ ته‌ندروستییه‌كان، لێره‌وه‌ ڕۆڵی زانستى ئامار بۆ كارئاسانیكردن بۆ وه‌زاره‌ت له‌و ئه‌ركه‌دا ده‌رده‌كه‌وێت، ئه‌ویش به‌ بیرۆكه‌ى ئه‌م توێژینه‌وه‌یه‌، به‌ره‌و جێبه‌جێكردنى شێوازى شیكردنه‌وه‌ى هێشوویی (التحلیل العنقودی)، ئه‌ویش به‌ پۆلێنكردنى پارێزگاكانى عێراق به‌پێی گۆڕاوى ده‌رامه‌ته‌ مرۆییه‌كان له‌ پزیشكان له‌ ناو كه‌رتى ته‌ندروستیدا. شێوازىشیكردنه‌وه‌ى هێشوویی به‌ ڕێگه‌ى تێكڕاكان و ڕێگه‌ىهه‌ڕه‌مى به‌كارهاتووه‌، ئه‌م شێوازه‌ش كارده‌كات له‌سه‌ر پۆڵێنكردنى بینراوه‌كان (پارێزگا عێراقییه‌كان) به‌ له‌چوارچێوه‌ى چه‌ند گرووپێكدا به‌ پێی گۆڕاوى ده‌رامه‌ته‌ مرۆییه‌كان (پۆلێنى پزیشكان)، له‌ كه‌رتى ته‌ندروستیدا له‌پێناو باشتر دابه‌شكردنى ستافى ته‌ندروستى به‌ پێی پێشه‌نگیی پارێزگاكان، و به‌مه‌ش خزمه‌تگوزارییه‌ ته‌ندروستییه‌ پێِكه‌شكراوه‌كان به‌ هاوڵاتیان ئاستیان به‌رزتر ده‌بێت، بۆ شیكردنه‌وه‌ و ئه‌نجامگیرییش گورزه‌ى ئاماریی تایبه‌ت به‌ زانسته‌ كۆمه‌ڵایه‌تییه‌كان (SPSS20) به‌كارهاتووه‌.

Abstract

The human resources represent pivotal importance in any health system.

Where, the health care services are implemented and managed for the people via employees.Hence,it is very important for these employees to be qualified and motivated in executing their tasks.

Previously, numerous vertical programs had been emphasizing on improving the health crew efficiency, not only by increasing their knowledge, but also by improving their elevant skills to perform their jobs consistently. Training work is considered as solution for the care delivery problems.Although,upgrading the skills of the health care for long time,but also to certify their availability when there will be necessary need for them.

To achieve that,the ministry of health is interested in improving the efficiency of its employees since they are essential to implement the health policy successfully.The ministry of health is also interested in improving its services.Where,it is continuously attempts to increase the number of qualified employees to increase the efficiency of the health institutions.Statistics can play an important role,here,to facilitate this task for the ministry of health.In this research, cluster analysis method is employed to classify Iraqi governorates according to the variations in the human resourses of the doctors in health fieled.Two approaches of clustering analysis,Mean Method and Hierarical Method,used for the views of the human resources(Doctors)for the governorates in Iraq. A statistical package spss20 that is used for social sciences is used to analyze and yield the results.

 

 

.